อุตสาหกรรมรถยนต์ไฟฟ้า (EV) ของจีนเคยทุ่มงบลงทุนภายในประเทศเป็นหลัก จนทำให้ความต้องการรถยนต์ไฟฟ้า BEV และปลั๊กอินไฮบริด PHEV เติบโตอย่างรวดเร็ว แต่ตอนนี้ตลาดในประเทศกลับได้อิ่มตัวแล้ เนื่องจากมีจำนวนแบรนด์มากเกินไปแต่ผู้ซื้อกลับมีไม่เพียงพอ ส่งผลให้ผู้ผลิตรถยนต์จีนต้องหันไปสู่ตลาดต่างประเทศแทน นี่ถือเป็นการเปลี่ยนแปลงเชิงยุทธศาสตร์ครั้งสำคัญที่มีผลต่อทั้งอุตสาหกรรมยานยนต์ของโลก
อุตสาหกรรมรถ EV จีนลงทุนต่างประเทศมากกว่าในประเทศเป็นครั้งแรก
รายงานล่าสุดจาก Rhodium Group ระบุว่าในปี 2024 จีนได้ลงทุนในอุตสาหกรรม EV ต่างประเทศรวม 16 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (ประมาณ 572,000 ล้านบาท) ในขณะที่ลงทุนในประเทศเพียง 15 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (ประมาณ 536,000 ล้านบาท) เท่านั้น นับเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ที่การลงทุนต่างประเทศสูงกว่าภายใน
ก่อนหน้านี้ จีนมักใช้สัดส่วนการลงทุนกว่า 80% ภายในประเทศ แต่แรงกดดันจาก สงครามราคา และ กำลังการผลิตล้นตลาด บีบให้แบรนด์รถต้องมองหาตลาดโลก รวมถึงการตั้งโรงงานในต่างประเทศเพื่อลดผลกระทบจากมาตรการภาษีในสหรัฐฯ และยุโรป
Armand Meyer นักวิเคราะห์อาวุโสจาก Rhodium Group กล่าวว่าตัวเลขนี้สะท้อนถึง “ตลาดจีนที่อิ่มตัว” และการขยายไปต่างประเทศที่ให้ผลตอบแทนดีกว่า
แบตเตอรี่คือหัวใจของการลงทุน
รายงานยังระบุว่ากว่า 3 ใน 4 ของการลงทุนต่างประเทศมาจากผู้ผลิตแบตเตอรี่ เช่น CATL ที่ตามลูกค้าไปตั้งโรงงานในยุโรปและสหรัฐฯ เพื่อลดต้นทุนการขนส่ง และหลีกเลี่ยงภาษี
การลงทุนเหล่านี้ไม่ได้สร้างผลกำไรในทันที เพราะโรงงานในต่างประเทศ เช่น ยุโรป เม็กซิโก และสหรัฐฯ ต้องใช้เวลาหลายปีกว่าจะเริ่มผลิตจริง ขณะที่ในจีนโรงงานใหม่สามารถสร้าง และเริ่มดำเนินงานได้ในเวลาเพียงไม่กี่เดือน รายงานระบุว่าโครงการต่างประเทศมีโอกาสสำเร็จเพียง 25% แต่ในประเทศจีนเองจะมีอัตราสำเร็จถึง 45%
ความกังวลของรัฐบาลจีน
รัฐบาลปักกิ่งแสดงความกังวลต่อการย้ายการลงทุนออกนอกประเทศ เนื่องจากอาจทำให้เกิดการถ่ายโอนเทคโนโลยี การสูญเสียตำแหน่งงาน และสิ่งที่เรียกว่า “การกลวงเปล่าทางอุตสาหกรรม” อาจทำให้รัฐบาลเข้ามาควบคุมการลงทุนต่างประเทศเข้มงวดมากขึ้น
การที่จีนเริ่มสร้างอนาคตของรถยนต์ไฟฟ้า นอกประเทศตัวเอง ถือเป็นสัญลักษณ์สำคัญของการเปลี่ยนผ่านจากรถยนต์สันดาปสู่ไฟฟ้าในระดับโลก แม้ว่าการลงทุนเหล่านี้ยังเผชิญความเสี่ยงและอุปสรรคมากมาย แต่ก็สะท้อนให้เห็นว่าอุตสาหกรรม EV ไม่ใช่เพียงเรื่องของการแข่งขันในประเทศอีกต่อไป แต่กลายเป็นสมรภูมิระดับโลกอย่างแท้จริง
ที่มา : Insideevs